Trong hệ thống sinh sản nữ, buồng trứng là cơ quan vô cùng quan trọng nhưng lại mỏng manh và rất dễ bị tổn thương.
Bác sĩ Wang Junling, Trưởng khoa Điều trị Phụ khoa Đông Tây y kết hợp thuộc Bệnh viện Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Thâm Quyến (Trung Quốc) cho biết, buồng trứng vừa có chức năng nội tiết lại vừa có chức năng ngoại tiết. Bao gồm tiết ra các hormone sinh dục nữ quyết định giới tính như estrogen và progesteron và đảm nhiệm rụng trứng.
Nói về tầm quan trọng của buồng trứng, chắc hẳn các chị em đều hiểu rằng nó quyết định quá trình thụ thai, mang thai và sinh nở. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết buồng trứng còn ảnh hưởng trực tiếp đến ngoại hình, tốc độ lão hóa, trạng thái tinh thần cũng như sức khỏe tổng thể, tuổi thọ của người phụ nữ.
Vì vậy, việc bảo vệ và nuôi dưỡng buồng trứng là vô cùng cần thiết. Nhưng trên thực tế, bác sĩ Wang cho biết rằng tỷ lệ phụ nữ mắc các bệnh về buồng trứng ngày càng tăng và có xu hướng trẻ hóa nhanh. Nguyên nhân xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó bao gồm cả 4 hành vi xấu nhưng nhiều người làm mỗi ngày mà không biết sau đây:
1. Mất cân bằng trong ăn uống
Ngày nay, rất nhiều chị em nỗ lực theo đuổi những tiêu chuẩn về vóc dáng theo hình mẫu người mẫu, diễn viên nổi tiếng. Thậm chí nhiều người còn bị “ám ảnh” bởi việc giảm cân, cứ gầy là mặc gì cũng đẹp hay phải gầy thì khi chụp hình mới đẹp. Chính vì thế mà ăn kiêng sai cách cũng dần trở thành một vấn đề nan giải, ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Số khác thì lại vì bận rộn hoặc sở thích mà ăn uống bừa bãi, dẫn đến thừa cân, béo phì.
Ảnh minh họa
Theo bác sĩ Wang, ăn quá nhiều hay ăn kiêng quá mức hoặc cũng có thể gây tổn thương buồng trứng. Ăn quá nhiều dễ dẫn đến béo phì, béo phì dễ bị rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng. Việc thừa cân, béo phì cũng đồng thời có thể gây ra các bệnh nội tiết, chẳng hạn như hội chứng buồng trứng đa nang. Ăn kiêng quá mức thì khiến buồng trứng thiếu dinh dưỡng, rối loạn nội tiết, suy giảm miễn dịch nên dễ mắc bệnh về buồng trứng, suy buồng trứng sớm.
Ngoài ra, thường xuyên ăn đồ cay nóng, kích thích, các món chiên rán nhiều dầu mỡ, quá nhiều đường… cũng có thể khiến buồng trứng suy yếu nhanh và mắc bệnh.
2. Ít vận động
Lười vận động, hay ngồi lâu một chỗ là những hành vi cực kỳ hại tới sức khỏe. Duy trì trong thời gian dài có thể tác động xấu đến mọi cơ quan, bộ phận trong cơ thể và buồng trứng cũng không ngoại lệ.
Bác sĩ Wang giải thích, ví dụ như việc ngồi nhiều, ngồi lâu một chỗ ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu của chi dưới, quá trình lưu thông máu vùng chậu cũng bị cản trở. Như vậy, buồng trứng sẽ không được lưu thông máu, cung cấp dinh dưỡng và nhanh chóng bị suy yếu, mắc bệnh.
Đồng thời, ít vận động cũng làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Trong khi đó, những điều này dễ dẫn tới rối loạn nội tiết, gây bệnh cho buồng trứng mà phổ biến nhất là buồng trứng đa nang. Chưa kể tới, sức khỏe của buồng trứng cũng phụ thuộc rất nhiều vào hệ miễn dịch. Trong khi đó, việc lười vận động hay ngồi lâu một chỗ khiến hệ miễn dịch bị suy giảm nhanh hơn.
3. Áp lực kéo dài, hay suy nghĩ tiêu cực
Dù nam hay nữ cũng đều có những áp lực riêng trong cuộc sống. Tuy nhiên, phụ nữ thường có xu hướng nhạy cảm, suy nghĩ quá nhiều, thậm chí nghiêm trọng hóa vấn đề và suy nghĩ tiêu cực. Chị em phụ nữ cũng hay có tâm trạng thất thường hơn, số khác thì lại dễ rơi vào trạng thái u uất, âm thầm chịu đựng và khó thoát ra khỏi những cảm xúc tiêu cực của mình.
Nếu xét trên y học cổ truyền, bác sĩ Wang cho biết sức khỏe buồng trứng có mối liên hệ với kinh mạch. Nếu các chị em ở trong trạng thái lo lắng và tiêu cực trong một thời gian dài, khí trong gan sẽ bị đình trệ, máu kém lưu thông. Những điều này không chỉ gây hại cho quá trình bài tiết, thải độc mà còn làm buồng trứng rối loạn chức năng, nhanh lão hóa và bị bệnh tật “tấn công”.
Còn với Tây y, trạng thái tinh thần có vai trò rất lớn tới hoạt động bình thường và tốc độ lão hóa của buồng trứng. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng những cảm xúc tiêu cực, sự lo lắng quá độ hay áp lực dồn nén lâu ngày sẽ tác động trực tiếp đến chức năng điều tiết của trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng.
Kết quả sau đó là nó ức chế sự phát triển của các nang noãn trong buồng trứng, giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, gây suy yếu chức năng rụng trứng. Tâm trạng bất ổn cũng ảnh hưởng rất lớn tới nội tiết tố, gây rối loạn chức năng buồng trứng và lão hóa buồng trứng sớm hơn.
4. Thường xuyên thức khuya
Thức khuya trong thời gian dài và không sinh hoạt, nghỉ ngơi điều độ để đáp ứng nhu cầu giấc ngủ cũng sẽ khiến buồng trứng bị tổn thương nghiêm trọng.
Bác sĩ Wang giải thích, nhiều cơ quan quan trọng của cơ thể con người cần được tăng cường chức năng dưới tiền đề ngủ đủ giấc và ngủ ngon. Trong đó thì tim, não và gan sẽ hoạt động kém hơn nhiều nhất sau khi thức khuya trong thời gian dài, thậm chí sinh bệnh tật. Tất nhiên, buồng trứng cũng khó tránh khỏi ảnh hưởng tiêu cực từ thói quen xấu này.
Bởi vì việc thức khuya khiến buồng trứng phải làm việc quá sức, lại không được nghỉ ngơi và hoạt động theo đúng đồng hồ sinh học. Đồng thời, thói quen thức khuya gây ra các rối loạn về nội tiết tố, nên buồng trứng cũng sẽ rất nhanh bị ảnh hưởng, ví dụ như “già đi” nhanh hơn và hoạt động kém hơn.
Ảnh minh họa
Ngoài ra, việc thức khuya lâu ngày còn khiến hệ miễn dịch suy yếu. Điều này không chỉ làm rối loạn chức năng buồng trứng mà còn khiến nó dễ bị viêm nhiễm, các mầm bệnh dễ “tấn công” hơn. Vì vậy, hãy đảm bảo ngủ ít nhất 6 tiếng vào ban đêm, tổng thời gian ngủ mỗi ngày trong khoảng 6 – 8 tiếng và tốt nhất là ngủ trước 23 giờ để bảo vệ buồng trứng.